Hogere besmettelijkheid en andere zorgen over de Braziliaanse virusvariant

Het RIVM en het Outbreak Management Team (OMT) maken zich zorgen over de opmars van de Braziliaanse variant van het coronavirus, omdat die beter tegen vaccins bestand lijkt en zeer waarschijnlijk besmettelijker is. Dit weten over de Braziliaanse coronavirusvariant.

De Braziliaanse variant in het kort:
Er zijn twee virusstammen: P1 en P2.
De P1-variant staat bij de WHO te boek als zorgelijk en de P2-variant als interessant.
De P1-variant is mogelijk 49 procent besmettelijker.
OMT ziet een wijdverspreide transmissie van de P1-variant.
Het RIVM sluit niet uit dat de P1-variant dominant wordt in Nederland.
De coronavaccins worden effectief geacht.
Het RIVM duidt de virusstammen van de Braziliaanse variant van het coronavirus aan als respectievelijk de P1- en de P2-variant. De zogeheten P1-virusstam wordt normaliter vooral gesignaleerd rondom de afgelegen Braziliaanse miljoenenstad Manaus, terwijl de P2-virusstam op meer plekken in het Zuid-Amerikaanse land voorkomt.

De P1-variant van het coronavirus verspreidt zich volgens een schatting van het OMT bijna de helft sneller dan de 'klassieke' versie van het virus. Over het reproductiegetal van P1 bestaat nog grote onzekerheid, benadrukken de deskundigen. Vooralsnog gaan ze uit van 49 procent meer besmettelijkheid.

P1 zou daarmee nog besmettelijker zijn dan de Britse variant, die nu goed is voor negen op de tien nieuwe besmettingen in Nederland. Voor de Britse variant wordt het reproductiegetal - dat weergeeft hoe snel een virus zich verspreidt - 33 procent hoger ingeschat dan dat van de oudere versie, die erdoor is verdrongen.

'Niet uit te sluiten dat P1 op termijn dominant wordt'
De Braziliaanse variant van het coronavirus is bezig aan een opmars in Nederland. Eind maart werd bij 1,5 procent van de tests in de Nederlandse teststraten de Braziliaanse P1-variant waargenomen. Begin maart was dat aandeel nog 0,5 procent.

"Deze cijfers lopen altijd een week of twee achter, maar die 1,5 procent is het cijfer van week 12", aldus een RIVM-woordvoerder. "We zien het aandeel van de Braziliaanse variant wel toenemen, als het ware de concurrentie aangaan met de Britse variant."

Hoe de verdere verspreiding verloopt is ongewis, maar het valt volgens het RIVM niet uit te sluiten dat P1 op termijn dominant wordt.

WHO noemt de P1-variant zorgelijk
De P1-variant kent drie zorgwekkende mutaties. Experts zijn hiervoor op hun hoede, omdat de virusmutaties overeenkomsten vertonen met de Zuid-Afrikaanse variant. Ten minste twee vaccins lijken bij een besmetting met deze mutaties minder bescherming te bieden dan aanvankelijk verwacht, maar de vaccins worden alsnog effectief geacht.

De WHO noemt de P1-variant dan ook zorgelijk, terwijl de P2-virusstam als interessant te boek staat. Daarmee wil de WHO aangeven dat deze virusstam in de gaten gehouden moet worden.

Voor beide varianten geldt dat je afweer - of dat nu door vaccinatie is of doordat je het coronavirus al eens hebt gehad - in sommige gevallen minder goed is. Net als bij de P1-variant geldt ook voor de P2-virusstam dat er nog veel vragen over het verloop van de ziekte zijn.

De P1-virusstam werd in januari aangetroffen in Nederland. Dat gebeurde in Amsterdam bij twee personen die onlangs in Brazilië zijn geweest. Diezelfde maand werd bij personen in Noord-Brabant vastgesteld dat ze in aanraking waren gekomen met de andere Braziliaanse coronavirusvariant, de P2-virusstam.