Europa zet gezamenlijke Marsmissie met Rusland voorlopig in de ijskast

Europa stopt voorlopig met de ruimtemissie ExoMars, waarvoor met Rusland werd samengewerkt. Met de gezamenlijke missie zou een onbemande verkenner naar de planeet Mars worden gebracht. Vanwege de Russische invasie van Oekraïne en de bijhorende sancties die Rusland zijn opgelegd, staat het project in de ijskast.

De Europese ruimtevaartorganisatie ESA bracht het besluit donderdag naar buiten. De organisatie laat in een verklaring weten de menselijke slachtoffers en tragische gevolgen van de agressie tegen Oekraïne diep te betreuren. De organisatie "staat volledig achter de sancties die aan Rusland zijn opgelegd".

Europa heeft voor de missie een rijdend laboratorium gebouwd, de Rosalind Franklin. Dat moet op Mars onderzoek gaan doen. Rusland zorgde voor het vaartuig dat het rijdende lab naar Mars moet brengen en de lander die het op het oppervlak van de planeet moet afzetten. De ontwikkeling is zo goed als klaar en de lancering stond gepland voor september. In juni volgend jaar zou de verkenner dan moeten aankomen op Mars. De ESA gaat nu op zoek naar een andere manier om het karretje alsnog naar Mars te laten brengen.

Vluchten naar Mars kunnen niet zomaar op elk moment vertrekken, omdat de afstand tussen beide planeten soms te groot is. Eens in de ongeveer twee jaar staan de twee planeten dicht bij elkaar. Dat is het ideale moment om de lange en moeilijke oversteek te maken. De komende zogenoemde 'launch window' loopt van augustus tot november dit jaar.

De eerstvolgende mogelijkheid om te lanceren is tussen september 2024 en mei 2025. De reis duurt ongeveer negen maanden, dus de Rosalind Franklin zou dan op zijn vroegst tussen juni 2025 en februari 2026 aankomen.

Ruimtevaart was de laatste jaren een van de weinige gebieden waarop Rusland en westerse landen met elkaar samenwerkten. Rusland, Europa, de Verenigde Staten, Canada en Japan beheren samen het internationale ruimtestation ISS. Veel bemanningsleden, onder wie de Nederlandse astronaut André Kuipers, werden gelanceerd vanuit de Russische ruimtebasis Bajkonoer in Kazachstan.