'VS bespioneerde via Denemarken bondgenoten, waaronder Nederland'

De Amerikaanse inlichtingendienst National Security Agency (NSA) gebruikte jarenlang een geheime samenwerking met Denemarken om opzettelijk bondgenoten in Europa te bespioneren, waaronder Nederland. Dat meldt de Deense publieke omroep DR op basis van informatie van een klokkenluider. Diverse bronnen bevestigen het nieuws.

Sinds 2008 bestaat de afspraak tussen de NSA en de Deense militaire dienst dat Denemarken internet met hulp van de Amerikanen internetkabels in Denemarken kon aftappen. In ruil voor deze hulp kreeg de NSA toegang tot de internetkabels naar Oost-Europa. De informatie die daaruit voortkwam, werd verwerkt in een datacentrum bij de hoofdstad Kopenhagen.

De Amerikanen misbruikten deze toegang echter om ook omringende landen te bespioneren, waaronder Nederland, Zweden en Duitsland. Wat de spionage in Nederland aan informatie opleverde, is onduidelijk. In Denemarken was defensiebedrijf Terma een specifiek doelwit. Het bedrijf was betrokken bij de aankoop van een nieuw type straaljager waarvoor de Amerikaanse Joint Strike Fighter (JSF) ook in de race was. Die laatste werd uiteindelijk gekozen.

De spionage kwam aan het licht doordat een oud-medewerker van de Deense militaire dienst FE besloot om interne rapporten te lekken naar een toezichthoudende instantie. Eerder uitte hij zijn zorgen, maar maatregelen door de FE bleven uit. Na onderzoek werden afgelopen zomer verschillende FE-functionarissen op non-actief gesteld.

Bronnen bij de Nederlandse geheime dienst willen tegenover de Volkskrant niet zeggen of ze op de hoogte zijn van de Amerikaanse spionage in Denemarken. Een inlichtingenmedewerker zegt slechts in het algemeen dat "iedereen spioneert".