Podcasts beluisteren: hoe doe je dat?

Spannende reportages, waargebeurde verhalen, gemiste radioprogramma's en discussies over de meest uiteenlopende onderwerpen kun je beluisteren in de vorm van een podcast. Maar wat is een podcast precies, hoe werkt het, en... is het iets voor jou?

Podcasts bestaan sinds 2004 en groeien nog altijd gestaag in populariteit - bekijk ook: De revival van de podcast (EenVandaag).

Toch weet nog lang niet iedereen wat podcasts zijn, of hoe je ze moet gebruiken. En dat is jammer, want als je eenmaal weet hoe het werkt is de podcast een medium waar je veel plezier en profijt van kunt hebben - en meestal nog gratis ook.

Ik heb de term podcast weleens gehoord, maar... wat is het precies?
Een podcast (spreek uit: potkast) is een soort on demand radioprogramma. Het is als audiobestand te vinden op internet en je kunt het op je computer of smartphone beluisteren waar en wanneer je maar wilt, bijvoorbeeld tijdens het afwassen of in de sportschool.

Dat kan door het direct te streamen (net zoals je doet met filmpjes op YouTube of uitzendingen op NPO.nl) of door het eerst te downloaden (liefst via wifi, zodat het niet ten koste gaat van je databundel) en vervolgens af te spelen.

Voor bijna elk interessegebied is wel een podcast te vinden: van (nieuws)trivia tot fantasykaartspellen, van filosofie tot misdaadmysteries en van tuinieren tot blokfluiten.

Qua vorm lopen ze ook enorm uiteen, maar in het algemeen zijn ze het best te vergelijken met een (praat)radioprogramma. In veel podcasts zijn twee of meer mensen met elkaar in gesprek, maar ze kunnen ook bestaan uit een monoloog. Sommige zijn low budget hobbyproducties, andere zijn zeer professioneel opgenomen. Dat laatste is bijvoorbeeld het geval als de podcast door een radiostation is geproduceerd / eerst als 'regulier' radioprogramma is uitgezonden, zoals deze lijst met podcasts van de NPO.

Podcasts verschijnen bijna altijd in serievorm: periodiek (bijvoorbeeld elke week of elke paar dagen) komt er een nieuwe aflevering beschikbaar. Je kunt je er ook op abonneren. Nieuwe episodes worden dan automatisch opgehaald.

Klinkt leuk, maar wat kost dat?
Veel podcasts zijn gratis te beluisteren. Voor sommige makers is podcasten puur liefdewerk oud papier, maar anderen weten er geld mee te verdienen. Zij halen hun inkomsten uit bijvoorbeeld donaties, sponsoring of reclame.

Als je als luisteraar doneert, krijg je hier vaak ook iets voor terug. Je kunt dan bijvoorbeeld extra afleveringen beluisteren, of je krijgt toegang tot (meer) oude afleveringen van de betreffende podcast.

OK, ik ben geïnteresseerd! Hoe werkt het?
Het is eenvoudig om via Google een podcast over jouw interessegebied te vinden en deze vervolgens via de betreffende site af te spelen. Handiger is echter om eerst een (gratis) app op je smartphone installeren waarmee je podcasts kunt vinden, automatisch nieuwe afleveringen kunt binnenhalen en afspeellijsten kunt maken.

Een kleine greep uit het grote aanbod aan gratis te gebruiken podcast-apps voor verschillende besturingssytemen:

Google Podcasts (Android)
iTunes (iOS)*
Spotify (Android, iOS)*
Stitcher (iOS, Android)
Podcast Republic (Android)
BeyondPod (Android)
Overcast (iOS)
TuneIn (Android, iOS)*
Soundcloud (Android, iOS)
Grover (Windows)
*: ITunes, Spotify en TuneIn hebben het beluisteren van podcasts niet als primaire functie, maar je kunt ze hier dus wel voor gebruiken. Spotify heeft een aanzienlijk beperkter podcastaanbod dan alle andere apps.

Als je eenmaal een toepassing hebt geïnstalleerd, kun je daarin zoeken naar podcasts - op titel, als je dit al weet, en / of door te filteren op interessegebied.

Daar kan ik wel wat mee. Maar heeft de Radar-redactie ook nog een paar tips?
Leuk dat je het vraagt! Dit zijn enkele van onze favorieten:

Beethoven Is Meer Dan Een Hond (NL)
Een spoedcursus klassieke muziek door Jet Berkhout en Fieke de Boeck van AVROTROS. In vijf afleveringen van samen iets meer dan drie uur leer je genoeg over klassieke muziek om erover te kunnen meepraten.
Serial (EN)
Waargebeurde verhalen, één per seizoen. Het eerste seizoen, over een moordzaak uit de jaren '90, was een wereldwijde hit en zette podcasts weer op de kaart.
De Taalstaat (NL)
Een wekelijks programma over de Nederlandse taal. Verschijnt na elke uitzending (op NPO Radio 1) ook als podcast. Presentatie: Frits Spits.
WTF? With Marc Maron (EN)
Comedian Marc Maron interviewt mede-comedians, maar ook muzikanten, acteurs, regisseurs en andere beroemdheden. Prachtige gesprekken, vaak van een uur of langer, met Barack Obama, Louis C.K., Bruce Springsteen, Louis Theroux en vele, vele anderen (inmiddels bijna 800 afleveringen).
The Moth (EN)
Waargebeurde verhalen, voor een live publiek verteld door de mensen die ze hebben meegemaakt.
Echt Gebeurd (NL)
Waargebeurde verhalen, voor een live publiek verteld door de mensen die ze hebben meegemaakt. Spin-off van The Moth (zie hierboven) van Micha Wertheim en Paulien Cornelisse.
Good Job, Brain! (EN)
Trivia en wetenswaardigheden, elke aflevering over een ander thema, door een groepje vrienden dat gek is op (en goed is in) pubquizzen.
S-Town (EN)
Truecrimemysterie van de makers van Serial (zie boven).
Een Fris en Vurig Liedje (NL)
Voor en door fans van de tv-serie Game of Thrones.
En tot slot: die van Radar zelf!

Radar Radio (NL)
Ons eigen radioprogramma, elke week kort na uitzending (zaterdagmiddag van 15:00 tot 16:00 uur op NPO Radio 1) beschikbaar gemaakt in podcastvorm.
Radar Helpt (NL)
De kortste podcast van NPO Radio 1, telkens met consumententips in minder dan twee minuten.
Luister jij weleens naar podcasts en zo ja, wat is jouw favoriet? Laat het weten in de reacties!